Waarom worden Nederlanders steeds ouder?

De levensverwachting van Nederlanders stijgt ieder jaar voor mannen met 4 maanden en voor vrouwen met 2,5 maand. Een baby die nu geboren wordt, heeft een levensverwachting van 79,5 jaar als het een jongetje is, en 83,1 jaar voor een meisje. Als je eenmaal 65 bent, heb je naar verwachting nog 18 jaar te leven als man en respectievelijk 21 jaar als vrouw.

Het zal geen verrassing zijn dat dit een gevolg is van de welvaart. Verbeterde hygiëne (riolering en schoon drinkwater), beschikbaarheid van goed voedsel, levensomstandigheden als verwarming, vrede en de geneeskunde dragen hier aan bij.  In de geneeskunde leverde met name de uitvinding van de antibiotica in de twintigste eeuw een grote rol. De laatste jaren heeft de verminderde sterfte door hart- en vaatziekten de levensverwachting ook verhoogd.

Het begrip ‘levensverwachting’ is een statistisch begrip en staat niet direct in verband met de werkelijkheid. Het heeft niet te betekenen dat iemand die in 1990 is geboren 78 jaar wordt, en iemand die een jaar later ter wereld kwam 78 jaar en 4 maanden. We worden niet zo snel ouder.

WRM stijgt de levensverwachting dan veel sneller dan dat we werkelijk ouder worden?
De stijging van de levensverwachting hangt samen met de sterftedaling. In landen met een hoge zuigelingensterfte, is de levensverwachting sterk afhankelijk van het sterftepercentage in het eerste jaar. In deze gevallen kan je een betere voorspelling doen door de levensverwachting op de leeftijd van 10 jaar te bepalen. Gewoonlijk wordt de levensverwachting echter bij geboorte bepaald.

De leeftijd waarop mensen sterven ligt meestal veel hoger dan de rekenkundige voorspelling. Rond 1860 was de levensverwachting in Nederland schrikbarend laag: 37 jaar. Desondanks stierven de meeste mensen pas op 73-jarige leeftijd. De huidige levensverwachting ligt rond de 78 jaar, terwijl de meeste opa’s en oma’s wel 85 worden. De levensverwachting is dus met 41 jaar gestegen, terwijl we in werkelijkheid 12 jaar langer leven. Dit heeft te maken met de kindersterfte die in de 19^e eeuw duidelijk hoger lag dan tegenwoordig. Kort gezegd: mensen worden niet zozeer steeds ouder, maar meer mensen worden oud.

WRM worden vrouwen ouder dan mannen?
De reden WRM in Europa de gemiddelde levensverwachting voor mannen lager ligt dan voor vrouwen, heeft voornamelijk met beroepskeuze en leefstijl te maken. Erfelijkheid speelt slechts een kleine rol. Roken is de belangrijkste reden. Een ander belangrijk verband is het beroep en de daarbij horende arbeidsomstandigheden. Het werken met asbest en in de mijnen zorgt ook voor een lagere levensverwachting. Doordat deze beroepen in Nederland verdwijnen en steeds minder mannen roken, terwijl er juist een lichte stijging is onder de vrouwelijke rokers, wordt dit verschil kleiner.

Hoe kan je je levensverwachting verlengen?
Als Nederland je geboorteplek is, heb je al een streepje voor. Naast de voorspelbare leefregels als gezonde voeding en sporten, is er ook een heel vrolijk antwoord: door positief in het leven te staan! Hierdoor leef je maar liefst acht jaar langer. Roken verkort de levensduur echter met acht jaar, en stress kan de levensduur met nog twee jaar verkorten. Maar ook daar is een oplossing voor: het beoefenen van yoga levert je vijf extra levensjaren op. Op naar de honderd!

Bronnen tekst:
Centraal bureau voor statistiek
Mens-en-gezondheid.info.nu
‘Meer mensen worden ouder’ Actuarieel Genootschap, 10 september 2012