Gave Gezegden: “In het ootje nemen”

Wie de afgelopen maanden niet onder een steen heeft geleefd, heeft hoogstwaarschijnlijk wel van de grootste BN’er scam van 2013 gehoord. In Welkom bij de Kamara’s werden negen Nederlandse topsterren (of nouja, sort of) gedropt op de savanne van Namibië om zich daar vervolgens te onderwerpen aan de traditionele leefwijze van een authentieke stam. Een kleine catch; echt authentiek was de stam niet, evenals haar rituelen en gebruiken. Het resultaat? Semi-hilarische taferelen, het blijft tenslotte SBS6. Feit is dat er een aantal mensen flink in het ootje zijn genomen. Meer dan genoeg reden om deze sublieme uitdrukking even uit te pluizen dus.

Het ‘ootje’ verwijst, aldus onze taal, letterlijk naar een ‘o’ of een kringetje. Iemand in het ootje nemen is dus een kringetje om iemand heen vormen om hem of haar vervolgens te bespotten. Wie even diep graaft kan zich misschien nog wel wat kinderspelletjes heugen waar een dergelijke tactiek werd toegepast (we maken een kringetje van jongens en van meisjes…)

Je kunt iemand natuurlijk ook gewoon in de maling nemen, die maling verwijst dan waarschijnlijk naar een maalstroom of draaikolk. Het Woordenboek der Nederlandsche taal zegt hierover het volgende: “Gewoonlijk denkt men bij in de maling nemen aan het omringen van menschen op straat, waar men in een kring omheen zwiert om ze voor den gek te houden.” Een vergelijkbare herkomst als die van In het ootje nemen  dus.

Bron afbeelding: João Lavinha